Blad-negre
Fagopyrum esculentum
Polygonaceae
Àutri noum : Blad-mouresco, Mi-negre, Mei-negre, Carabin, Sarrasin.
Noms en français : Sarrasin, Blé noir.
Descripcioun :Lou blad-negre èi samena, dins li sòu séusous soulamen, pèr la casso o de cop, mai èi rare au nostre, pèr sa farino. Li grano resiston pas au gèu, pèr acò èi pas naturalisa. Se recounèis à si flour blanco à roso, à si grano negro en triangle e peréu à si fueio (fotò). Ramentan, que maugrat soun noum, èi pas un gramenun mai uno Polygonaceae.
Usanço :La farino de blad-negre èi couneigudo pèr li crespèu, "bourriòu" o "bourriol" dins lou Cantau, "pascachou" en lengadò e dins proun de relarg en Éuropo e Asìo. Se manjon peréu li grano, boulido coume lou ris. Li fueio soun manjadisso peréu. Èi proun bon pèr la santa (fibro, anti-óussidan, acide amina, vitamino ...).
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Fallopia
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Nord-Èst
Ref. sc. : Fagopyrum esculentum Moench, 1794
(= Polygonum fagopyrum L., 1753 )
Genèpi-blanc
Artemisia umbelliformis
Asteraceae Compositae
Noms en français : Genépi jaune, Genépi blanc.
Descripcioun :Lou genèpi-blanc se rescontre dins li roucaio e esboudèu d'auto mountagno. Se recounèis à si fuio e si lòngui cambo pelouso de pichòti flour jauno coumpausado. La recordo èi limitado à un centenau de brout (èi deja forço) e fau leissa sus cado planto quàuqui flour pèr que posque faire si grano.
Usanço :Se saup proun que lou genèpi sèr pèr adouba la liquour dóu meme noum. Ei peréu bon en tisano "pèr lou chaut e frèi" ; pamens la fau pas faire trop forto que "t'achapo lou bàti-couor" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 59). Ajudo à la digestioun, e bon contro lou tussi e li fèbre. Èi peréu vertuous contro li plago e macaduro. "Qu a de genepi' n'a rè besoun de medeci' Ibid.".
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 2200 à 3000 m
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à avoust
Liò : Roucas
- Paret
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Èst-Éuropo
Ref. sc. : Artemisia umbelliformis Lam., 1783